Jedzenie z budki w Polsce może być równie smaczne, jak oryginalny street food, trzeba tylko wiedzieć, co i jak zamówić. Razem z Hien Dinh Gock, Polakiem wietnamskiego pochodzenia, spróbowaliśmy sekretnego menu, a przy okazji porozmawialiśmy o “kulkach mocy" i o obraźliwym pojęciu "chinol". A na koniec TOP 10 wietnamskich barów według Hiena. Polacy rozsmakowali się w gorącym półmisku, kurczaku chrupiącym i w pięciu smakach, nazywając je “chińczykiem” lub “wietnamczykiem”. Tymczasem Ngo Van Tuong, autor książki "Słodko-kwaśna historia czyli wszystko, co chcieliście kupić w wietnamskich sklepach, ale baliście się zapytać", mówił niedawno, że właściciele budek wstydzą nazwać się swoją knajpę “kuchnią wietnamską”, by nie bezcześcić pięknej kulinarnej tradycji. Właśnie dlatego na szyldach umieszczają napis “kuchnia azjatycka”. I często sami się z tego śmieją. Pytam Hiena, mojego przewodnika po wietnamskiej Warszawie, czego brakuje “pol-wietowi”, by nazwać go pełnoprawną kuchnią wietnamską? - Wszystkiego. Szpinaku wodnego, tajskiej bazylii, kapusty pok choi czy galangalu. To jedzenie w ogóle nie reprezentuje “klimatu” Wietnamu - mówi. Restauratorzy są pragmatyczni – nie straszą Polaków “dziwnymi” smakami. Nie kombinują i zarabiają kasę. Hien Dinh Ngoc Foto: Hien sam rzadko jada w takich miejscach, bo 99 proc. budek "wietnamskich" nie ma nic wspólnego z krajem jego rodziców. Ale dodaje: - W całej Polsce żyje od 30 do 80 tys. Wietnamczyków. A to oznacza, że gdzieś muszą się powstawać autentyczne bary. Tak się składa, że niektóre budki z jedzeniem mają sekretne menu. Pokażę ci je - mówi Hien. Knajpki? Wietnamczycy robią majątek na "pazurkach" - Kiedy zapraszam znajomych Polaków na swoje rewiry, to zabieram ich właśnie na bazar przy ul. Bakalarskiej - twierdzi Hien. To jedno z najbardziej “multi-kulti" miejsc w stolicy, gdzie handlują nie tylko Wietnamczycy, ale również osoby z Bliskiego Wschodu, Afryki czy państw i regionów byłego bloku wschodniego jak Ukraina, Rosja, Tadżykistan czy Czeczenia. - Można tu kupić wszystko – mówi Hien z błyskiem w oku. Główna alejka bazaru topi się w blasku różowo-niebieskich LEDy z napisami NAILS I BEAUTY. Tak, społeczność wietnamska na paznokciach zarabia jeszcze więcej niż na jedzeniu. Na kilka osobnych słów zasługują wietnamskie sklepy spożywcze na Bakalarskiej, które są naprawdę egzotyczne. To nie są "jakieś tam" sklepy orientalne w galerii handlowej, w których dostaniecie dwa napoje i trzy sosy "na krzyż". Na Bakalarskiej sprzedaje się na przykład durian, czyli śmierdzący zgniłym jajkiem owoc, zabroniony w wielu liniach lotniczych na świecie. Kosztuje 60 zł za kilogram. Albo – hit – czyli desery: gęsta, słodka "zupa" z fasolą i żelkami oraz sezamowo-kokosowe “pączki” z ciągnącego się ciasta, przypominające nieco tzw. "kurczaka w cieście kokosowym" Sklep wietnamski Foto: Miejsce numer jeden – Nam Son Rzecz jasna na Bakalarskiej są też bary z jedzeniem. Według Hiena restauracja Nam Son jest jedną z najbardziej autentycznych w całej Warszawie. - Gdybyśmy byli w Wietnamie, to powiedziałbym, że to taki “bar mleczny”. Wiele różnych, klasycznych dań. No i karta specjalnie dla "swoich". Hien podchodzi i po wietnamsku zamawia “ukryte” menu. Ukryte brzmi nieco sensacyjnie, ale nie ma tam oczywiście nic nielegalnego. Wietnamczycy nie chcą go eksponować, żeby nie straszyć Polaków nieoswojonym dla nich smakiem. Za 20 zł zamówiliśmy górę jedzenia. To takie wietnamskie tapasy. Miskę ryżu i mnóstwo małych dodatków. Bo tak się je w Wietnamie. Na talerzu znaleźliśmy specjalnie smażone tofu, marynowaną kalarepę, boczek w sosie sojowym, boczek chrupiący, kurczak na imbirze i w trawie cytrynowej, orzechy zasmażane z solą. Dodatkowo otrzymaliśmy zupę, która na pierwszy rzut oka wygląda jak pho. W rzeczywistości jedliśmy bon mang z cielęciną. Pachnie jak wietnamski miks przypraw z kardamonem, gwiazdkami anyżu i kminkiem. Na koniec na stół położono nam wietnamski wywar na bazie kości z żeberek plus szpinak. Neutralny w smaku, nieco wodnisty. Stworzony specjalnie po to, by pomieszać z nim wszystkie resztki. - Czegoś takiego w Polsce nie ma. W wietnamskiej kulturze kulinarnej nic nie może się zmarnować - mówi Hien. Nam Som Foto: Opracowanie Noizz Czy "chinol" to obraza? W knajpie Nam Som sosy ostry i słodko-kwaśny stoją na ladzie jak w każdym barze azjatyckim. Hien zabrania mi ich używać. - Wietnamczycy czasami kręcą bekę z Polaków, którzy zalewają jedzenie sosem. Ale to raczej sympatyczne żarty - mówi. Z czego jeszcze śmieją się Azjaci? - Z tego, że Polacy nie jedzą palcami i nie lubią ogryzać skórek oraz kości. Co jest w tym złego? To przecież normalne - mówi Hien. - Zabawne są też “kulki mocy”, czyli kurczak w cieście kokosowym - dodaje Hien. To jedzenie pokochały polskie osiedla, bo jest tanie i sycące. - U nas kompletnie się tego nie je. Przy okazji zapytałem Hiena o inną polską rzecz, czyli popularne pojęcia “chińczyk” i “chinol”. - Właściciele lokali nie raz słyszą zza baru, kiedy Polacy mówią, że “są u chinola”. Dobrze wiedzą, że ich się tak nazywa. Polakom często wymyka się to jakby od niechcenia i chyba nie mają nic złego na myśli. Uważam, że wynika to z niskiej wiedzy na temat Azji, bo przecież jak skośne oczy to Chińczyk. Większość osób, które znam, nie obrażają się na to, ale radziłbym uważać. Poza tym każdemu radzę poczytać trochę o Azji, bo jest ogromna i każdy może znaleźć tam dla siebie trochę inspiracji - dodaje. Hitem są wietnamskie desery do nabycia w sklepach przy Bakalarskiej Foto: Miejsce numer dwa - Viet Street Food Kolejną destynacją na mapie warszawskiego "chińczyka" jest knajpa Viet Street Food, znajdująca się na willowej Saskiej Kępie. Wszyscy warszawscy foodies polecają to miejsce. Mają rację. To restauracja, która znajduje się w domu jednorodzinnym, co nadaje miejscu klimat wietnamskich obiadów domowych. Można sobie usiąść na przykład w ogródku. Za kartę odpowiada tutaj 60-letnia szefowa kuchni z Wietnamu, która zjadła zęby na tym jedzeniu i wie jak to się robi. Tutaj zjedliśmy banh mi, czyli przepyszną, chrupiącą bagietkę francuską z piklami z marchewki, kolendrą i wietnamskim farszem. Do wyboru są trzy wkłady: pasztet, wieprzowina lub tofu. Dodatkiem był tutaj srirachonez, czyli własnej roboty mieszanka tajsko-amerykańskiego sosu Sriracha oraz majonezu. Bahn mi Foto: Opracowanie Noizz Czy to jest najlepsza kanapka, jaką jadłem? Na sto procent umieściłbym ją w czołówce. Było naprawdę dobrze i myślę, że ta bahn mi spokojnie mogłaby być nocną alternatywą dla kebabów. To typ jedzenia, który przypadnie do gustu Polakom – smakuje egzotycznie, a zarazem nie wymaga od nich przekroczenia granicy komfortu. Podobno tutaj jest też najlepsza pho w Warszawie, a to niełatwe danie. Jak mówi Hien: - Z pho jest jak z bigosem. Niby wszyscy wiedzą jak smakuje, ale łatwo go spieprzyć. Miejsce numer trzy – Shabu Shabu W definicji street foodu, którą zarysowałem przed naszym spotkaniem, istotna była cena. Naszą górną granica jest 30 zł za to, by wyjść z knajpy w miarę najedzonym. Trzy dychy jak na Warszawę to skromny budżet. Mimo wszystko trafiamy na najbardziej fancy ulicę w mieście - Mokotowską. Shabu Shabu Foto: Agata Grzybowska / Agencja Gazeta Restaurację Shabu Shabu prowadzi Linh Nguyen - Wietnamka, która przyjechała do Polski kilkanaście lat temu i rewolucjonizuje spojrzenie Polaków na jedzenie z jej kraju. W swojej knajpie próbuje odzwierciedlić kuchnię ze środkowo-południowego Wietnamu, gdzie kolonie francuskie miały wpływ. Z oporem spróbowałem tutaj wietnamskiej, chrupkiej kaszanki, doprawionej tamtejszymi przyprawami. W jej smaku czuć było świeżość i nutki trudnej do zidentyfikowania zieleniny, co jak na kaszankę jest chyba nietypowe. Ale w tej kwestii nie jestem ekspertem. Sporą atrakcją były dla mnie sajgonki, które musiałem skręcić sobie sam. Farsz na nie wyglądał tak: Shabu Shabu - kaszanka oraz "farsz" na sajgonki Foto: Opracowanie Noizz Shabu Shabu to też knajpa z hot potem. Zasada jest tutaj bardzo prosta: najpierw wybierasz bulion, a później dodatki, które samodzielnie w nim ugotujesz. To ty odpowiadasz za sterowanie “ogniem”. Nie smakuje? Twoja wina. Spróbuj jeszcze raz! Podróż z Hienem po wietnamskim street fodzie pokazała mi nieznaną dotychczas stronę Warszawy, uświadamiając, że nasza stolica z roku na rok staję się coraz ciekawszą, wielokulturową metropolią. Wietnamczycy w Polsce, próbując dostosować się do naszego gustu kulinarnego, niechcący zbudowali stereotyp kuchni niskiej jakości. Na szczęście czasy się zmieniają, a kuchnia wietnamska w Polsce staje się coraz bardziej autentyczna. Wystarczy tylko dobrze poszukać. BONUS. TOP 10 wietnamskiego street food w Warszawie i okolicach: Pho Toan Nam Son Van Binh Viet Street Food Vietnamka Shabu Shabu to to pho Pekin express Oh my pho Yến Béo - Wólka Kosowska Xing Long - Wólka Kosowska